[*] Allah kullarına tam hâkimdir. Üzerinize koruyucular gönderir. Birinize ölüm geldiği vakit elçilerimiz onun ruhunu alır, işlerini eksiksiz yaparlar. Sonra Allah’a, gerçek velilerine döndürülürler. O, hesabı en hızlı görendir. (En’am 6/61-62)

[1*] دفق, bir şeyi ileri itme , hızla akma (Müfredats.228) ve dökme (es-Sıhâh c.1 s.228) anlamına gelir. Döllenmiş yumurta, rahim kanalından rahim cidarına doğru gittiği için “ileri giden” anlamı tercih edilmiştir.

دَافِق ism-i faildir ama ona ism-i mef’ul anlamı verilir. Bkz. Lisan’ul-arab c.10 s.99. O zaman “ileri itilen su” anlamını vermek gerekir.

[2*] “Biz insanı döllenmiş yumurtadan yarattık.” (İnsan 76/2)

[*] قَادِرٌ (Kadir), bir şeyin ölçüsünü oluşturan veya ona güç veren anlamına gelir. (Müfredat, s.511)

Ölen insanın vücudu çürür ve tekrar döllenmiş yumurtaya döner. Yeniden yaratılış bu yumurtadan olur. Allah Teâlâ şöyle buyurur: “Yaratılışı başlatan, sonra onu tekrarlayacak olan odur.” (Rum 30/27)

[*] Eski haline dönecek ve tekrar duman haline gelecek gök, demek olabilir. Allah Teâlâ şöyle buyurur: “Kitaplar için kâğıt dürer gibi göğü düreceğimiz gün, onu yaratmaya ilk başladığımız şekle döndüreceğiz. Bu bizim verdiğimiz sözdür, onu muhakkak yapacağız.” (Enbiya 21/104)

[*] Topraktaki bu özellik, bitkinin bitmesine imkân verir. (Abese 80/26 ve devamı)

[*] Bunları görmek istemeyenlere…